Marcel van Roosmalen in NRC: Gekke Dien (Velp-Zuid)

De gemeente Rheden bestaat dit jaar 450 jaar. Dat getal wordt onder andere gevierd met de reizende tentoonstelling ‘De kracht van Velp-Zuid’, het deel van het dorp waar ik opgroeide.

Velp is een gespleten dorp, boven de spoorlijn staan de villa’s van de welgestelden, eronder, in Velp-Zuid, woonden van oudsher de werkers, fabrieksarbeiders en in het iets betere gedeelte rondom ‘De Oude Jan’ ambtenaren als mijn vader.

Velp-Zuid stond bekend om zijn cafés vol koppelbazen voor werk in Duitsland, de straten waar op zomerse dagen in de tuinen werd gegeten (en gedronken) en het bijna overdreven verenigingsleven. ‘De zangvogeltjes’, ‘VHVO’, ‘Raskonijn’, ‘het Nuthoen’ en in mijn herinnering marcheerde ieder weekeinde de Mr. H.M. van der Zandt drumband en fanfare in hun blauwwitte uniformen door de straten omdat er weer een Europacup voor beste showband was binnengehaald.

En verder: Tour de Oude Jan, Bouwdorp Kluiskamp, Wandelverening ‘Steeds Voorwaarts’ en sporthal ‘De Dumpel’. Een paar jaar geleden interviewde ik ex-voetballer Jhonnie van Beukering die er ook vandaan komt. Een buurvrouw had hem op jonge leeftijd uit het raam laten vallen, hij hield er behalve een bijnaam niets aan over. Sindsdien werd hij Scooby-Doo genoemd, naar een tekenfilmfiguur – een niet al te snuggere hond – die ook een ‘deuk in de kop’ had.

De vuurwerkverkoop bij supermarkt Ebbers, de vele oud-ijzerhandelaren en lompenboeren waar je gestolen fietsen kon terugkopen en de eigen oranjevereniging die altijd overhoop lag met de officiële, elitaire Oranjevereniging uit Noord.

Een andere herinnering: ‘Gekke Dien’, over wie Velpenaar Renie Hesseling een boek aan het schrijven is. Gekke Dien werd met haar vier zonen op last van de gemeente ‘verplaatst’ naar een loods naast de brandweerkazerne. Het was een vrouw in de war die scheldend en tierend door het dorp trok. Ze passeerde een paar keer per week het schoolplein van de Fredericusschool en werd dan uitgescholden door hele schoolklassen, die ze dan soms met een stok achterna zat.

Tegelijkertijd staat ze samen met een van haar zoons die altijd wijdbeens achter zijn moeder aan op de stoep fietste in het collectieve geheugen van iedereen die het meemaakte gegrift. Ik heb geen heimwee naar Velp-Zuid, maar heb nu al zin in de dag dat die tentoonstelling wordt geopend in buurtcentrum ‘De paperclip’. Veel verenigingen bestaan niet meer, maar in de buurthuizen komen ze rond etenstijd nog graag bij elkaar om het samen ongezellig te hebben.

Klik hier voor meer informatie over Velp!